Neurologia – dziedzina medycyny zajmująca się schorzeniami obwodowego układu nerwowego i ośrodkowego układu nerwowego. Neurologia i psychiatria są dziedzinami pokrewnymi, a niektóre choroby są domeną zarówno neurologa jak i psychiatry. Neurologia zajmuje się głównie schorzeniami, których podłożem jest proces uszkadzający układ nerwowy, a psychiatria z kolei zajmuje się głównie chorobami, których podłożem jest biochemiczne zaburzenie funkcjonowania mózgu jako całości.
Najczęstsze choroby układu nerwowego:
- Zakażenia układu nerwowego (np. zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie mózgu);
- Choroby naczyniowe (np. krwotok śródmózgowy, zawał mózgu, przemijający napad niedokrwienny- TIA);
- Zaburzenia dotyczące płynu mózgowo-rdzeniowego (np. wodogłowie);
- Guzy (np. oponiaki, glejaki);
- Urazy układu nerwowego (np. ból neuropatyczny, uszkodzenia popromienne);
- Urazy okołoporodowe i zaburzenia rozwojowe (np. mózgowe porażenie dziecięce);
- Choroby genetyczne (np. choroba Wilsona);
- Choroby mitochondrialne (np. dziedziczna neuropatia nerwu wzrokowego Lebera);
- Zaburzenia nerwowo-skórne (np. choroba Recklinghausena);
- Neuropatie obwodowe (np. porażenie nerwu promieniowego);
- Zespoły otępienne (np. choroba Alzheimera);
- Ataksje dziedziczne (np. choroba Friedreicha);
- Zaburzenia ruchowe (np. choroba Parkinsona, choroba Huntingtona);
- Choroby rdzenia kręgowego (np. jamistość rdzenia);
- Choroby złącza nerwowo-mięśniowego (np. miastenia);
- Miopatie (np. dystrofia mięśniowa Duchenne’a);
- Choroby demielinizacyjne (np. stwardnienie rozsiane);
- Choroby autonomicznego układu nerwowego (np. rodzinna dysautonomia);
- Zaburzenia napadowe (np. padaczka, migrena, zaburzenia snu).
Badanie neurologiczne obejmuje:
- – oględziny (typ budowy ciała, stan kości i mięśni, postawy, ułożenia);
- – badanie głowy (ustawienie, ruchomość, kształt i wymiary czaszki);
- – badanie nerwów czaszkowych;
- – badanie kończyn górnych (ułożenie, siła, ruchomość, zborność, odruchy, czucie);
- – badanie tułowia (odruchy brzuszne, ruchomość kręgosłupa);
- – badanie kończyn dolnych (ułożenie, siła, ruchomość, zborność, odruchy, czucie);
- – badanie czucia powierzchownego;
- – badanie chodu;
- – badanie mowy;
- – badanie objawów oponowych;
- – badanie dna oka.
Elementy oceny wyższych czynności korowych w chorobach układu nerwowego:
- – mowa (artykulacja, płynność, rozumienie, powtarzanie);
- – orientacja (w miejscu, czasie, sytuacji osobistej);
- – orientacja odnośnie lewej i prawej strony;
- – pamięć (natychmiastowa, świeża, odległa);
- – ilość posiadanych informacji;
- – czytanie i pisanie;
- – liczenie, umiejętności konstrukcyjne;
- – praksja;
- – gnozja (zdolność do rozpoznawania przedmiotów wzrokiem, dotykiem (brak zdolności to agnozja).
Pełniejsza i dokładniejsza ocena stanu procesów poznawczych dokonywana jest w badaniu neuropsychologicznym, które traktuje się jako badanie dodatkowe. Przesiewowa ocena neuropsychologiczna może być również postępowaniem rutynowym, zależnie od przyjętego modelu pracy w danej jednostce.
Badania pomocnicze układu nerwowego:
- – elektroencefalografia (EEG);
- – elektromiografia (EMG);
- – ultrasonografia dopplerowska tętnic;
- – tomografia komputerowa (CT, KT, TK);
- – tomografia rezonansu magnetycznego (MRI, MR, NMR, MRT);
- – spektroskopia rezonansu magnetycznego;
- – czynnościowa tomografia rezonansu magnetycznego (fMRI);
- – pozytonowa tomografia emisyjna (PET);
- – tomografia emisyjna pojedynczego fotonu (SPECT);
- – badanie płynu mózgowo-rdzeniowego;
- – angiografia;
- – badanie angio-TK i angio-MRI;
- – badanie potencjałów wywołanych;
- – badania rtg czaszki, kręgosłupa;
- – badania biochemiczne, np. stężenia ceruloplazminy;
- – badania genetyczne, np. w kierunku choroby Huntingtona.
Informacje
Gabinet 309 (III piętro)
Dr n med. Iwona Grodzicka
poniedziałek, środa w godz. 9:00–13:00
lek. spec. Grażyna Kaczor
wtorek, czwartek, piątek w godz. 9-13
tel. 71 328 28 92
Rejestracja czynna od poniedziałku do piątku godz. 7.00 – 18:00
Obowiązuje wcześniejsza rejestracja